Izscha
Izegemse Schaakkring
START 1974 : simultaan door Jacques Roose
De Izegemse schaakkring ontstond in 1974 toen enkele schaakgeïnteresseerden (Eddy Lecluyse, Hendrik Priem) een simultaan organiseerden in zaal ISO met Izegemnaar Jacques Roose, boegbeeld van de schaaksport in de regio en lid van o.m. de schaakclubs in Roeselare en Tielt. De simultaan kwam er in het kader van “1974 : het jaar van de vrijetijdsbesteding” en was gedragen door de Gezinsbond (toen nog : Bond van Grote en Jonge Gezinnen). Een persartikel in het Wekelijks Nieuws uit 1974 met de vaststelling dat er nog geen schaakclub was in Izegem en “of het misschien verboden is te denken in Izegem?” gaf extra poeier aan het startschot van de club. Journalist van dienst was José Vandekerckhove, lid van het eerste uur, later verhuisd en nu voorzitter van de Oostende schaakclub KOSK.
Het succes van de simultaan was van dien aard dat onmiddellijk tot de oprichting van een schaakclub werd overgegaan. De nieuwe vereniging kreeg de naam IZSCHA (met een knipoog naar de toen in Nederland debuterende schrijver Ischa Meijer). Het eerste bestuur werd gevormd rond voorzitter Eddy Lecluyse en secretaris Hendrik Priem en er werd materiaal aangekocht, gesponsord door Romain Maes van de VW-garage. Vanaf 1974 werd er wekelijks op zondagvoormiddag geschaakt in zaal ISO.
BESTUUR-CLUBLOKAAL : een wandeling door Izegem
In 1976 stapte Izscha over naar parochiezaal Uylenspiegel, en werd het speelmoment voor de clubactiviteiten verlegd van zondagvoormiddag naar vrijdagavond. Raf Defour nam na enkele jaren het voorzitterschap over tot 1980. Toen verhuisde Izscha opnieuw, ditmaal naar het zaaltje boven café ’t Oud Stadhuis op de Korenmarkt. In hetzelfde jaar werd Tarcis Deprez voorzitter. In 1994 nam de club zijn intrek in een lokaal van de zusters van Instituut de Pélichy in de Gentstraat (“den Avé”). Van 2007 tot 2019 was Izscha geherbergd in twee zaaltjes boven café De Vagant op de Korenmarkt. En vanaf het seizoen 2019-2020 zijn alle Izscha-activiteiten in het Dorpshuis in Emelgem (uitzonderlijk in De Leest of JOC De Schuur). In 2022 nam Dries Stragier de voorzittersfakkel over van Tarcis Deprez. Tarcis had er 42 jaar dienst op zitten en draagt nu de titel van Izscha-erevoorzitter.
Er werd in 1974 gestart met een 10-tal leden, het ledenaantal steeg vervolgens, maar schommelde ook in de loop der jaren. Momenteel telt de club 65 leden, van wie 40 jeugdspelers (°2004 of later).
CLUBKAMPIOENSCHAP : wie is de beste van de club?
Een van de kernen van de clubwerking is het interne clubkampioenschap, betwist vanaf het ontstaan van de club. De leden nemen het tegen elkaar op in een tornooi, met op het eind van het seizoen een winnaar, de clubkampioen. Naargelang van het aantal deelnemers wordt dit kampioenschap in verschillende reeksen gespeeld, volgens sterkte. In de jaren ’80 speelden tot 40 schakers mee in dit clubkampioenschap. Eind de jaren ’90 raakte de interesse voor dit interne tornooi beperkter en werd het kampioenschap gedurende enkele jaren in samenwerking met de kring van Tielt georganiseerd.
Dominique Lecluyse werd 11 keer clubkampioen in de Izscha-geschiedenis en is daarmee de kampioen van het aantal clubtitels.
Aan het Izscha-clubkampioenschap, dat nu al geruime tijd weer helemaal in Izegem plaatsvindt, nemen dit seizoen (2023-24) 23 leden deel. De jonge Daan Vanhaverbeke werd in dit jubileumjaar 2024 clubkampioen.
NATIONALE COMPETITIE : 2e nationale was het hoogste
Al gauw na het ontstaan werd besloten om deel te nemen aan de nationale interclub-competitie. Met o.a. enkele talentvolle jonge Izegemse spelers en enkele Roeselarenaars van de ter ziele gegane club ’t Ros, bereikte Izscha al in 1981 de 2e nationale en miste daar in 1982 zelfs op een haar de promotie naar 1e. Spoedig daarna moest de club weer een trapje lager, maar in 1992 klom Izscha onder impuls van Dominique Lecluyse terug naar 2e nationale. De club engageerde in de volgende jaren soms en sporadisch enkele buitenlandse spelers en bleef in 2e afdeling tot 2006.
De degradatie in 2006 zorgde voor een dipje van de hele club. Er werd toen vrijwillig gedegradeerd naar 4e afdeling. Sindsdien speelt Izscha een soort jojo, weg en weer tussen 3e en 4e afdeling.
In de nationale competitie kan een club met verschillende ploegen spelen. Op een hoogtepunt, rond 2000, speelde Izegem met 5 ploegen in de nationale competitie (24 eigen spelers). Afgelopen seizoen ’23-’24 waren er 3 Izegemse ploegen actief : één in 3e afdeling (6 spelers) en twee in 5e afdeling (telkens 4 spelers). De ploeg in 3e heeft zich eilaas niet kunnen handhaven.
PROVINCIALE COMPETITIE : 2 schaakgodinnen op het Izscha-dressoir
In de jaren ’80 en ’90 organiseerde de West-Vlaamse schaakliga de Caïssabeker, een bekertornooi met wisseltrofee. Izegem won in die periode niet minder dan 8 keer deze provinciale beker. De wisselbeker (een beeld van schaakgodin Caïssa) bleef na 4 keer winst wel definitief bij de winnaar en Izscha heeft aldus 2 van dergelijke godinnen in bezit.
De provinciale clubcompetitie veranderde daarna regelmatig van format, met steeds Izegemse ploegen in het deelnemersveld.
CORRESPONDENTIESCHAAK : Izscha Belgisch kampioen ‘98
Voor de intrede van internet en schaakcomputers was briefschaken een belangrijke zijtak in het schaken.
In de Belgische briefschaakcompetitie voor ploegen speelde Izscha een hele tijd in 1e nationale afdeling. In 1987 greep de club maar nipt naast de nationale titel (gelijke eindstand met Nassogne, maar slechtere scheidingspunten). In 1998 kwam dan uiteindelijk wél de nationale titel voor Izscha. Maar op dat moment was door de moderne ontwikkelingen de interesse voor briefschaken al danig afgenomen. Na 1998 bestond er zelfs geen nationale ploegencompetitie briefschaken meer.
JEUGDWERKING : aandacht voor schaakopleiding
Een aantal jongeren werd in de loop der jaren op individuele basis door leden opgeleid en begeleid. Met tussenperioden was er binnen de club ook een georganiseerde jeugdwerking en namen leden het initiatief om jonge schakers via regelmatige schaaklessen warm te maken voor de schaaksport. In de jaren ’90 nam John Verhulst een aantal jongeren onder de hoede op zaterdagvoormiddag, Tarcis Deprez gaf een tijd schaakles op vrijdagavond. Begin de jaren 2000 verzamelden Stefaan Bruynooghe en Lieselot Deleersnyder tot 30 jeugdschakers in hun schaakopleiding. Sinds 2011 nemen op zaterdagvoormiddag jonge schakers deel aan het hernieuwde jeugdschaak met Johan De Brouwere. Hij kon in het verleden rekenen op lesgevers Carine De Wispelaere en in 2018 overleden Gaby Vanmechelen. Momenteel vormen Dries Stragier en Bart Coucke met hem het lesgevers-team.
GROTE IZSCHA-MOMENTEN en -ORGANISATIES
Jacques Roose, aan de doopvont van de club, nadien jarenlang ook lid en bezieler van enkele jonge schakers, werd in 1997 internationaal meester briefschaken, een titel weggelegd voor maar een handvol Belgen. Hij werd gehuldigd in de club en bij het Izegemse stadsbestuur.
In 1999 vierde Izscha zijn zilveren jubileum. Hoofdschotel van het feestjaar was een happening op domein Wallemote met o.m. een openlucht-levend-schaakbord en -partijen.
Memorabel zijn ook een aantal schaakweekends begin de jaren 2000 met de geïnteresseerde clubleden. Voor schaakstudie, schaaktornooitjes of gewoon de ambiance trok de club o.m. naar Brugge-Ryckevelde, Bredene, Gistel, Amiens. In Den Haag werd een weekendje gebouwd rond een vriendschappelijke (en verloren) ontmoeting met de plaatselijke legendarische club “Discendo Discimus”.
Een succesvolle boterkaarting zorgde jarenlang voor zaad in het Izscha-bakje.
Van 1984 tot 2007 organiseerde Izscha elk seizoen een Bloemen-tornooi voor ploegen van 4 spelers. Dit regionaal tornooi met een relatief rijke prijzenpot kende tot 100 deelnemers.
Van 2003 tot 2007 was er een eigen jeugdtornooi eind augustus. Het tornooi heette het Pekkerstornooi, genoemd naar een “pekker”, stielman in de schoennijverheid. Dit tornooi kende op zijn hoogtepunt tot 120 deelnemers.
Recenter organiseerde Izscha enkele keer het provinciaal jeugdkampioenschap (2015, 2016, 2022, 2023). Sinds enkele jaar nodigt de club ook jaarlijks beginnende jonge schakers uit de regio uit voor een ‘debutantentornooi’. Ter gelegenheid van het gouden jubileum organiseert Izscha in het seizoen 2024-2025 voor het eerst in zijn bestaan het individueel West-Vlaams kampioenschap, met twee volle weekends schaakstrijd in Dorpshuis Emelgem.
www.izscha.be
Johan De Brouwere, mei 2024 (met dank aan het Izscha-archief van Tarcis Deprez)
Foto (De Weekbode) : Het jonge Izscha-team wint de Caïssabeker (1982?) v.l.n.r. Kurt Houthoofd, Jan Feys, Dominique Lecluyse, voorzitter Tarcis Deprez, Christophe Gyselinck
Clubgeschiedenis
